Natuurfilmer Stijn Philips verhuisde vier jaar geleden terug naar de Alblasserwaard en streek neer in Noordeloos. Zijn achtertuin was versteend, vertelt hij, en het eerste wat hij deed was vergroenen. “En toen gebeurde het: na een paar weken verscheen er een egel. Ik was meteen verkocht.”
Hij verdiepte zich in het leven van de egel en ontdekte dat het slecht gaat met de soort: in dertig jaar is het aantal egels in Nederland met 30 tot 50 procent afgenomen. “Toen ik hoorde dat ze inmiddels op de rode lijst staan, dacht ik meteen: kan ik hier iets mee? ‘’Ik ben op zoek gegaan naar financiering en de provincie Zuid-Holland was al snel enthousiast over mijn plan om een korte film over egels te maken.
De nieuwe natuurfilm, Het verborgen leven van egels in de tuin, gaat op 30 oktober in première in het Streeknatuurcentrum De Alblasserwaard. De film van 13 minuten volgt een jaar lang een familie egels in een tuin in de Alblasserwaard en laat zien hoe rijk en kwetsbaar hun bestaan is.
Filmen zonder te verstoren was een uitdaging. “Egels verdwijnen zodra ze je horen, ruiken of zien,” vertelt Stijn. “Ik wilde hun natuurlijke gedrag vastleggen, dus ik begon met eenvoudige wildcamera’s om patronen en tijdstippen in kaart te brengen. Daarna heb ik lichtgevoelige camera’s geplaatst, die ook bij schemer en lantaarnlicht mooie beelden maken. Ik probeerde vooral op kansrijke momenten zelf aanwezig te zijn in de tuin en dan maar wachten en hopen op actie. Geduld is alles.”
Dat geduld werd beloond met unieke momenten: vechtende mannetjes, een paring op drie meter afstand en jonge egels. “Zulke dingen film je niet als je maar een paar weken draait. Dat jaar in mijn eigen tuin maakte dit project heel persoonlijk. Ik herken hun geluiden nu meteen. Soms hoor ik iets ritselen en denk ik: hé, daar loopt een egel.”
“Ik dacht egels wel te kennen, maar niets is minder waar! ‘’
Tijdens het filmen ontdekte hij dat je ook met weinig veel voor egels kan betekenen. “Iedere tuin kan bijdragen, hoe klein ook. Een rommelhoekje, wat inheemse bloemen en struiken, bladeren laten liggen, doorgangen naar andere tuinen – je maakt zo al een verschil. Egels zijn laat met jongen, soms nog in september. Laat die tuin in het najaar dus met rust.”
Met de film wil hij bezoekers raken én activeren. “Ik hoop dat mensen net zo verliefd worden op egels als ik. Als je hun gedrag eenmaal ziet, kun je niet níét om ze geven.”
Op de speciale egelavond wordt er naast de film ook advies/tips gegeven door de Egelopvang Papendrecht en Streektuinen over de inrichting van tuinen om je tuin geschikt te maken als leefgebied voor egels, daarna is er ruimte voor vragen en een verloting van egelkasten.
“Wat weinig mensen weten is, hoe afhankelijk egels van onze tuinen zijn. Hier vind je de grootse aantallen en dichtheden. Egelvriendelijke tuinen zijn echt belangrijk voor de soort’’.
En wat komt hierna? “Ik werk nu aan een lange film over de Zouweboezem,” zegt Stijn. “Het kost veel tijd om de juiste verhaallijn te bouwen en je bent afhankelijk van seizoenen en het gedrag van dieren. De film is waarschijnlijk in 2028 klaar. Maar voorlopig geniet ik nog even na van mijn egelfamilie.”
Op 30 oktober krijgt het publiek in het Streeknatuurcentrum De Alblasserwaard een unieke inkijk in hun verborgen wereld. Première bijwonen? Kijk op de website voor meer informatie: www.nvwa.eu en meld u aan via: info@nvwa.eu
