Natuur- en Vogelwacht Zoogdierenwerkgroep
Contactpersonen
Nieck Alderliesten
nieck@hotmail.com
Nel Welschen
nelwelschen@outlook.com
Nationale egeltelling vrijdag 13 t/m zondag 15 september 2024
Voor egels worden tuinen steeds belangrijker als leefgebied, door de groei van steden en dorpen. Tijdens het egelweekend brengen we in kaart waar egels leven. Zie jij een egel in de tuin? Geef het dan door via: Tuintelling.nl/egeltelling
De Egeltelling staat gepland van vrijdag 13 t/m zondag 15 september. Zie je tijdens de teldagen een of meerdere egels in de tuin? Geef dan aan ons door hoeveel je er gezien hebt. Vul het maximale aantal in dat je tegelijk hebt waargenomen. Dus zie je eerst één egel en even later twee, geef dan twee egels door (geen drie, want dan tel je er misschien eentje dubbel).
Heb je een dode egel gezien? Ook daarvoor is een invulveld op het telformulier. En als je helemaal geen egel ziet in je tuin, vul dan 0 egels in bij de telresultaten; ook dat is voor ons waardevolle informatie.
Wil je beide dagen tellen? Maak dan voor de tweede dag een nieuw telformulier aan.
Egelweetjes
De Egeltelling wordt georganiseerd door de Zoogdiervereniging, in samenwerking met Egelbescherming Nederland. Op zoogdiervereniging.nl zie je hoe je sporen van egels kunt herkennen, hoe je de dieren in je tuin lokt en nog veel meer. Op egelbescherming.nl staan ook veel tuintips.
LANDELIJKE MOLLENTELLING OP 17 EN 18 FEBRUARI
Waar leeft de Mol? Deze vraag staat centraal bij de landelijke Mollentelling. Elk jaar organiseren de Zoogdiervereniging, Vroege Vogels, Waarneming.nl en Tuintelling de jaarlijkse Mollentelling. Iedereen kan meedoen met het telweekend in februari. Als je meedoet aan de telling help je niet alleen met de monitoring, maar leer je de mol ook nog eens beter kennen. Hoe meer we leren over de Mol, hoe beter we met de Mol leren samenleven.
Hoe meedoen?
Alle Mollen die worden ingevoerd op Waarneming.nl in het weekend van 17 en 18 februari tellen automatisch mee. Voor mensen zonder account is er ook een meldpunt waar je jouw Mollenwaarnemingen kunt doorgeven. Wil je meer weten over de telling, bezoek dan de website van de Zoogdiervereniging.
___________________________________________________________________________________________________________________
17 OVERWINTERENDE VLEERMUIZEN IN DE TUNNEL, JANUARI 2024
Vorige maand is de tunnel in de educatieve tuin weer gecontroleerd.
Er zijn dit jaar 17 Grootoren gevonden. Het aantal blijft dus een beetje constant. De vleermuistunnel blijkt een goed winterverblijf voor deze vleermuizen te zijn. De temperatuur, vochtigheid en de invliegopening zijn afgestemd op dat wat vleermuizen nodig hebben. Ook de inrichting: los gestapelde muurtjes en houten kastjes bieden mogelijkheden om rustig in winterslaap te gaan.
___________________________________________________________________________________________________________________
2024 JAAR VAN DE HERMELIJN
De Hermelijn, één van de kleinste marterachtigen in Nederland, is een soort die van oudsher thuishoort in het Nederlandse landschap. Helaas heeft deze soort het de afgelopen jaren erg zwaar gehad en begint stilletjes aan te verdwijnen uit Nederland. Om te voorkomen dat Hermelijnen gaan verdwijnen is actie hard nodig. Daarom is 2024 uitgeroepen tot het jaar van de Hermelijn!
Weinig mensen in Nederland kunnen zeggen dat ze ooit een Hermelijn in levenden lijve hebben gezien. Dit komt door hun ‘onzichtbaarheid’, ze zijn flitsend snel en overdag bijna niet te vinden. Dit maakt het in Nederland een relatief onbekend diersoort, terwijl het een echt oer-Hollandse kleine marter is! Vroeger kwam de Hermelijn in vrijwel heel Nederland voor, maar de laatste jaren laten een landelijke achteruitgang in de verspreiding van de Hermelijn zien.
De hermelijn (Mustela erminea) is één van de kleinste marterachtigen die in Nederland voorkomt. De soort kan voorkomen in verschillende soorten gebieden, waaronder weilanden, kleinschalig cultureel landschap, in de duinen en langs beken en rivieren in beboste gebieden. Hermelijnen geven de voorkeur aan nattere gebieden boven drogere gebieden. In gebieden met meer water komt namelijk hun favoriete maaltje het meest voor: Woelratten. Zijn deze niet voldoende beschikbaar dan staan onder andere muizen en konijnen op het menu. De Hermelijn mag dan klein zijn, maar het is een machtig en behendig roofdier. Ze hebben er geen problemen mee om een volwassen konijn of zelfs een haas aan te vallen, terwijl ze véél kleiner zijn!
Waarom neemt het aantal Hermelijnen af?
Hoewel Hermelijnen sterke kleine roofdieren zijn hebben ze het erg moeilijk. Waarom is dat nou eigenlijk zo? Dit heeft er voornamelijk mee te maken dat geschikte leefgebieden voor de Hermelijn steeds schaarser worden. Het land wordt steeds grootschaliger ingericht, denk aan woningbouw, meer bedrijventerreinen, drukke verkeerswegen en intensiever gebruik door landbouw. Doordat alles grootschaliger en kaler wordt is er weinig plek voor de Hermelijn om dekking te vinden. Zonder dekking van overhoekjes, houtstapels, takkenrillen of dicht struikgewas, is het voor de Hermelijn niet interessant om in een gebied te blijven. Niet alleen omdat in grootschalige open landschappen weinig prooien te vinden zijn, maar ook omdat ze met weinig dekking erg kwetsbaar zijn voor predatie door bijvoorbeeld roofvogels of vossen. Verder maken het gebruik van muizen- en rattengif, de afname van de Woelratten- en konijnenstand en verschraling en versnippering van het landschap het de Hermelijn moeilijk.
Help mee!
In het jaar van de Hermelijn worden allerlei activiteiten georganiseerd om bekendheid te creëren over de soort en wat Hermelijnen nodig hebben om te overleven in Nederland. Dit jaar worden toegewijde vrijwilligers getraind om effectief te kunnen helpen bij het bepalen van de status van populaties. Ook willen we door het geven van lezingen door heel het land enthousiasme aanwakkeren en de Hermelijn zoveel mogelijk bekendheid geven. Daarnaast gaan we met mensen in gesprek over het geschikter maken van leefgebieden. We hopen hiermee meer mensen bewust te maken van de waarde van de Hermelijn en bij te dragen aan uitbreiding van zijn leefgebied. Bij ruimtelijke ontwikkelingen en de inrichting van het landschap moet rekening gehouden gaan worden met de Hermelijn door de ontwikkelingen af te stemmen op de drie V’s: Voedsel, Verbindingen en Verblijfplaatsen.
Ben je nieuwsgierig geworden of wil je zelf graag actie ondernemen? Neem contact op met de Werkgroep Kleine Marterachtigen: wkm@zoogdiervereniging.nl. Wil je meer weten over de werkgroep? Kijk dan op de website van de Zoogdiervereniging. Ben je enthousiast geworden over de Hermelijn en wil je een bijdrage leveren aan de bescherming van deze prachtige kleine marter? Meld je dan aan voor de vrijwilligersdag op zaterdag 6 april.
Tekst: Daniëlle Koopman, Werkgroep Kleine Marterachtigen van de Zoogdiervereniging (WKM)
Foto’s: Edo van Uchelen (Marterstichting), Joyce Verschoor
Logo: Emily Mensink
___________________________________________________________________________________________________________________
Hier staat het verslag van de overwinterende vleermuizen in onze vleermuistunnel in de Heemtuin.
___________________________________________________________________________________________________________________